Cele i realizacja projektu
Celem projektu „Praca przymusowa 1939–1945“ jest zachowanie i opracowanie relacji dźwiękowych, filmowych i materiałów uzupełniających oraz ich udostępnianie.
Zasadnicze prace objęły: archiwizację, digitalizację, stworzenie potralu internetowego, tłumaczenie i opracowanie relacji, przygotowanie materiałów uzupełniających.
Realizacja projektu zaczęła się w 2007 roku. Jako pierwsze dokonano digitalizacji nagrań relacji. Od stycznia 2009 roku zasób archiwalny umieszczony został w Internecie. W 2010 roku ukazała się płyta DVD z propozycjami edukacyjnego wykorzystania relacji wraz z materiałami uzupełniającymi, zaś w 2016 powstała internetowa platforma edukacyjna.
Etapy realizacji
- archiwizacja i inwentaryzacja
- digitalizacja
- umieszczenie w Internecie
- tłumaczenia
- segmentacja i opracowanie
- edukacja
Archiwizacja i inwentaryzacja
Niemieckie Muzeum Historyczne zapewniło fachową inwentaryzację oraz przechowuje ok. 2000 kaset audio i wideo wraz z dodatkowymi materiałami w optymalnych warunkach konserwatorskich.
Digitalizacja
Centrum Systemów Digitalnych (CeDiS) przy Wolnym Uniwersytecie w Berlinie przeprowadziło digitalizację ok. 2000 kaset dźwiękowych i filmowych. Wykorzystano system Digas firmy David Systems i poprawiono jakość techniczną nagrań. Na użytek platformy internetowej przepisano wszystkie pliki na formaty stosowane w Internecie (audio: MP3, wideo: MPEG4 Codec H264 i FLV onVP6).
Stworzenie platformy internetowej
Centrum Systemów Digitalnych (CeDiS) stworzyło interaktywną platformę internetową. Po rejestracji korzystać można z następujących materiałów:
- relacje (audio / wideo)
- transkrypcje
- tłumaczenia na język niemiecki
- fotografie i dokumenty
- noty biograficzne
- informacje kontekstowe
Różne opcje umożliwiają docelową kwerendę. Studenci, naukowcy, ale również uczniowie mogą przeszukiwać zasób, uwzględniając poszczególne kolekcje, język, grupy ofiar, miejsca lub konkretne doświadczenia. Wyszukiwanie pełnotekstowe, spisy zawartości, mapy i indeks umożliwiają sięgnięcie do pojedynczych sekwencji tematycznych konkretnych relacji.
Tłumaczenia na język niemiecki
Niemal wszystkie relacje w 25 językach zostały przetłumaczone na niemiecki. Sama platforma internetowa ma niemiecką, angielską i rosyjską wersję językową.
Segmentacja i opracowanie
Naukowe opracowanie relacji umożliwia precyzyjne wyszukanie fragmentów dotyczących konkretnych tematów. Podstawowym krokiem była segmentacja kilkugodzinnych relacji, tzn. sprzęgnięcie transkrypcji z plikiem medialnym za pomocą kodów czasowych.
Internetowy system redakcyjny umożliwił sporządzenie indeksu miejsc, obozów, zakładów pracy i osób. Relacje zostały opatrzone szczegółowym spisem zawartości. Dzięki temu, korzystając z danych biograficznych, spisów zawartości, indeksu, możliwości przeszukiwania pełnotekstowego i przeglądu map, można z łatwością badać treść obszernych relacji. Ponadto istnieje możliwość powiązania różnych relacji, np. dotyczących tego samego obozu.
Edukacja
W 2010 roku przy współpracy z Federalną Centralą Edukacji Politycznej wydana została płyta DVD, która zawierała krótkie filmy biograficzne, zmontowane z długich relacji, materiały uzupełniające oraz propozycje wykorzystania ich podczas lekcji historii. Opracowano też broszurę ze wskazówkami dla edukatorów.
Wybrane fragmenty relacji prezentowane są na stanowiskach komputerowych w Niemieckim Muzeum Historycznym oraz w ramach innych wystaw w różnych muzeach. Z zasobu archiwum korzysta wiele instytucji.
Od 2016 roku działa platforma edukacyjna "Lernen mit Interviews: Zwangsarbeit 1939-1945", która ma na celu rozwijanie kompetencji w zakresie historii i mediów oraz upowszechnianie wiedzy i aktywne pielęgnowanie pamięci o pracy przymusowej, jak i o ofiarach reżimu nazistowskiego. Powstała też czeska wersja platformy "Nucená práce 1939-1945" przygotowana przez praskie stowarzyszenie Živá paměť.
Ponadto działają wersje rosyjska i polska Edukacja.wojnaipamiec.pl.